Nỗi lo về tăng trưởng kinh tế chậm lại đi kèm với nguy cơ lạm phát gia tăng đang khiến thị trường tài chính và nền kinh tế Mỹ đối diện với một tình huống chưa từng thấy trong suốt 50 năm qua. Đây là một vấn đề nghiêm trọng có thể tác động đến toàn bộ hệ thống giao dịch tài chính, ảnh hưởng trực tiếp đến nhà đầu tư, doanh nghiệp và chính phủ.
Nỗi lo đình trệ lạm phát và tác động đến giao dịch tài chính
Khái niệm “đình trệ lạm phát” (stagflation) đã xuất hiện trở lại khi Tổng thống Donald Trump kiên quyết áp thuế quan đối với hầu hết hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ. Đồng thời, nhiều chỉ số kinh tế đang chỉ ra sự suy giảm trong hoạt động kinh tế. Điều này đặt ra mối đe dọa kép đối với nền kinh tế: giá cả leo thang nhưng tăng trưởng lại chậm lại.
Sự kết hợp của hai yếu tố này không chỉ ảnh hưởng đến niềm tin của người tiêu dùng mà còn gây bất ổn cho thị trường giao dịch tài chính. Các nhà đầu tư đã phản ứng bằng cách bán tháo cổ phiếu và chuyển hướng sang trái phiếu, nhằm tìm kiếm nơi trú ẩn an toàn trước những biến động bất ngờ trên thị trường.
Lạm phát tăng cao và tâm lý thị trường bất ổn
Theo Mark Zandi, nhà kinh tế trưởng tại Moody’s Analytics, tình trạng lạm phát cao và tăng trưởng kinh tế yếu chủ yếu xuất phát từ các chính sách thương mại và nhập cư. Ông nhận định: “Đây là tình trạng đình trệ lạm phát điển hình, và chính sách thuế quan là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này.”
Dữ liệu kinh tế gần đây đã cho thấy sự ảnh hưởng rõ rệt của lạm phát đối với thị trường giao dịch tài chính:
- Kỳ vọng lạm phát: Người tiêu dùng dự báo lạm phát dài hạn đạt mức cao nhất trong gần 30 năm qua.
- Suy giảm chi tiêu: Báo cáo của Bộ Thương mại Mỹ cho thấy chi tiêu tiêu dùng giảm mạnh nhất trong gần 4 năm vào tháng 1/2025, mặc dù thu nhập có xu hướng tăng.
- Suy giảm hoạt động sản xuất: Khảo sát của Viện Quản lý Cung ứng (ISM) cho thấy hoạt động sản xuất chỉ tăng trưởng nhẹ trong tháng 2/2025, với đơn hàng mới giảm mạnh nhất trong gần 5 năm qua.
Tất cả những yếu tố trên đã tạo áp lực lên giao dịch tài chính, khiến thị trường chứng khoán biến động mạnh và nhiều nhà đầu tư lo ngại về triển vọng kinh tế trong thời gian tới.
Cục Dự trữ Liên bang và chính sách lãi suất
Một yếu tố quan trọng khác ảnh hưởng đến giao dịch tài chính là chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED). Sau báo cáo của ISM, chỉ số GDPNow của FED chi nhánh Atlanta đã điều chỉnh dự báo tăng trưởng kinh tế quý I/2025 xuống mức -2,8%. Nếu con số này duy trì, đây sẽ là lần suy giảm tăng trưởng đầu tiên kể từ quý I/2022 và là mức giảm mạnh nhất kể từ khi đại dịch COVID-19 xảy ra.
Các thị trường hiện đang dự đoán FED sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất vào tháng 6/2025 và có thể giảm tổng cộng 0,75 điểm phần trăm trong năm nay để tránh suy thoái kinh tế. Tuy nhiên, Mark Zandi cảnh báo rằng FED có thể sẽ phải tăng lãi suất thay vì giảm, nhằm kiểm soát lạm phát. Điều này có thể dẫn đến một chu kỳ suy thoái nếu lãi suất quá cao làm giảm động lực đầu tư và tiêu dùng.
Lời kết
Sự kết hợp giữa tăng trưởng kinh tế chậm lại và lạm phát gia tăng đang đặt ra nhiều thách thức lớn cho nền kinh tế Mỹ và thị trường giao dịch tài chính toàn cầu. Các nhà đầu tư cần thận trọng trong việc đưa ra quyết định, cân nhắc giữa rủi ro và cơ hội, đặc biệt là trong bối cảnh chính sách thuế quan và lãi suất còn nhiều bất ổn. Theo dõi sát sao các chính sách tài chính và diễn biến thị trường sẽ giúp các nhà đầu tư đưa ra chiến lược hợp lý để bảo vệ tài sản và tối ưu hóa lợi nhuận trong giai đoạn đầy biến động này.
