Chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump tiếp tục gây tranh cãi trên thị trường toàn cầu, với những thông điệp mâu thuẫn từ Nhà Trắng về thương mại tự do và bảo hộ. Bài viết này phân tích các diễn biến mới nhất liên quan đến thuế quan Mỹ, cùng các từ khóa phụ như chiến thương mại Mỹ – Trung, thương mại tự do, doanh thu thuế quan, và đàm phán thương mại, để cung cấp cái nhìn toàn diện cho các nhà đầu tư và doanh nghiệp.
📌 Thuế Quan Gây Sốc Thị Trường: Thông Điệp Trái Chiều Từ Trump
Kể từ thông báo về thuế quan đáp trả “Ngày Giải phóng” ngày 2/4/2025, câu hỏi lớn là liệu Trump muốn đàm phán thương mại tự do hay duy trì thuế quan dài hạn, biến Mỹ thành quốc gia bảo hộ. Nhà Trắng đưa ra tín hiệu không nhất quán:
-
Ngày 9/4, Trump tạm dừng thuế quan 90 ngày với tất cả quốc gia trừ Trung Quốc, tuyên bố đang đàm phán với hơn 70 nước.
-
Tuy nhiên, ông cũng khoe doanh thu thuế quan giúp Mỹ giàu lên và đề xuất giảm/miễn thuế thu nhập cho người kiếm dưới 200.000 USD/năm, thay bằng thuế quan.
Những phát ngôn này khiến thị trường bối rối, không rõ Mỹ hướng tới thương mại tự do hay chính sách bảo hộ.
💬 Quan Điểm Từ Chính Quyền: Đàm Phán Hay Thuế Quan?
Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent khẳng định Mỹ đạt “tiến triển đáng kể” trong đàm phán thương mại với các nước như Hàn Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, nhắm đến 17 đối tác lớn trước khi kết thúc thời gian tạm dừng thuế quan 90 ngày. Tuy nhiên, Trump lại nhấn mạnh lợi ích từ doanh thu thuế quan, gợi ý thành lập Cơ quan Doanh thu Đối ngoại để thu thuế, lấy ví dụ Mỹ giàu có nhất cuối thế kỷ 19 nhờ thuế quan.
Sự mâu thuẫn này phản ánh hai luồng tư tưởng trong chính quyền:
-
Phe bảo hộ, do Peter Navarro dẫn đầu, ủng hộ duy trì thuế quan.
-
Phe thương mại tự do, với Bessent và Howard Lutnick, thuyết phục Trump tạm dừng thuế quan khi thị trường trái phiếu biến động (9/4/2025).
📊 Doanh Thu Thuế Quan: Thực Tế Và Hạn Chế
Tháng 4/2025, doanh thu thuế quan đạt kỷ lục 15 tỷ USD trong 16 ngày làm việc, tăng 130% so với năm 2024. Tuy nhiên, theo chiến lược gia Steven Englander (Standard Chartered), con số này chỉ chiếm 0,4% GDP, không đủ bù đắp chi phí gia hạn Đạo luật Cắt giảm Thuế và Việc làm 2017, càng không thể thay thế thuế thu nhập. Hơn nữa, thuế quan có nguy cơ gây lạm phát, làm phức tạp thêm kế hoạch kinh tế của Trump.
⚖️ Chiến Lược Thuế Quan: Lý Thuyết Trò Chơi?
Bessent lý giải sự mâu thuẫn trong chính sách thuế quan là “bất định chiến lược” trong lý thuyết trò chơi, nhằm tạo đòn bẩy trong đàm phán thương mại. Trump sử dụng thuế quan như “cây gậy” để gây áp lực, đồng thời đưa ra “củ cà rốt” là loại bỏ rào cản thương mại từ đối tác.
Nếu phe thương mại tự do chiếm ưu thế, Mỹ có thể đạt vị thế tốt trong đàm phán. Ngược lại, nếu phe bảo hộ thắng, các cuộc đàm phán chỉ là hình thức, và Mỹ có thể chuyển hướng thành quốc gia áp dụng thuế quan lâu dài, dẫn đến tương lai kinh tế khó lường.
🌍 Tác Động Của Thuế Quan Tới Chiến Thương Mại Mỹ – Trung
Chiến thương mại Mỹ – Trung vẫn là tâm điểm, với thuế quan của Trump nhắm vào Trung Quốc gây căng thẳng. Việc tạm dừng thuế quan với các nước khác nhưng duy trì với Trung Quốc cho thấy chiến lược cứng rắn của Mỹ, làm gia tăng bất ổn trên thị trường toàn cầu. Các nhà đầu tư cần theo dõi sát các diễn biến để điều chỉnh chiến lược.
💡 Kết Luận: Tương Lai Thuế Quan Và Thương Mại Mỹ
Chính sách thuế quan của Trump đang tạo ra làn sóng tranh cãi, với sự giằng co giữa thương mại tự do và bảo hộ. Doanh thu thuế quan kỷ lục không đủ bù đắp tham vọng cắt giảm thuế, trong khi chiến thương mại Mỹ – Trung tiếp tục gây áp lực. Các doanh nghiệp và nhà đầu tư cần chuẩn bị cho kịch bản bất định, phụ thuộc vào việc phe nào trong chính quyền Trump chiếm ưu thế trong đàm phán thương mại sắp tới.